Artan kuralık, tarımda girdi maliyetlerinin yükselmesi, üretimin azalması ve talebin artması sebze-meyve fiyatlarında yukarı yönlü harekete neden oldu. Bu günlerde semt pazarlarına, marketlere ve manavlara gidenler özellikle kışlık sebze fiyatlarını görünce büyük bir şaşkınlık yaşıyor. Karnabahardan pırasaya, ıspanaktan kerevize kadar onlarca üründe fiyatlar geçen yıla göre bir hayli yükselmiş durumda. Bir kilogram ıspanağın hal fiyatı geçen yıla göre 2 TL’den 5 TL’ye çıkarken, karnabaharın kilogram fiyatı da 2 TL’den 5 TL’ye yükseldi. Brokoli ve pırasanın kilogram fiyatları da 3 TL’den 5 TL’ye çıktı. Hal fiyatlarından yaşanan bu yükseliş tezgahlara da yansıdı. Biz de yaşanan bu fiyat yükselişinin nedenlerini araştırdık. Türkiye’nin dört bir yanından üreticilerle temasa geçerek yükselen fiyatların sebeplerini sorduk. Pandemi nedeniyle sebze ve meyveye talebin arttığına dikkat çeken sektör temsilcileri, üretimin az, talebin ise çok olması nedeniyle fiyatların arttığına dikkat çekti. Öne çıkan bir diğer sebep ise aracıların zaten yüksek olan fiyatları daha da yukarı çıkarması gösteriliyor.
Çiftçinin daha fazla desteğe ihtiyacı olduğunun altını çizen Bursa Ziraatçiler Derneği Başkanı Veysi Erez de, şu ifadeleri kullandı: “Temel girdileri oluşturan, mazot, gübre ve tohum gibi ürünlerde fiyat artışları yaşandı. Çiftçi harcadığı kadar bile kazanamadı. Bu yüzden çiftçiliği bırakanlar oldu. Planlama ile sorununun çözülmesi gerekiyor.” Çanakkale Ziraatçiler Derneği Başkanı Rahman Kırmacı ise genç çiftçilerin yetişmediğini, köylerde ailesi çiftçilikle geçimini sağlayan gençlerin, sigortalı, aylık maaşı olan işleri tercih ettiğini vurguladı.
KOOPERATİFÇİLİK DESTEKLENMELİ
Kuraklık ve küresel ısınma nedeniyle üretimde büyük değişiklikler yaşandığına dikkat çeken Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, tarımsal girdi maliyetlerinin de son dönemlerde aşırı yükseldiğine dikkat çekti. Dolar kurundaki yükselişin de fiyatlara önemli etkisi olduğunu vurgulayan Demirtaş, “Üretici ektiği üründen para kazanamıyor. Olay kısır döngüye girdi. Pazarlama stratejileri geliştirilip, düzgün bir planlama yapılırsa bu hem üreticinin hem de hem de tüketicinin yararına olacaktır. Bu kapsam çözüm olarak kooperatifçiliği söyleyebiliriz. Devletin kooperatifçiliği teşvik edip, desteklemesi büyük fayda getirecektir. Küçük üreticinin korumaya ihtiyacı var. Eğer bunlar sağlanırsa sorunlar aşılmaya başlar” dedi.
Burak Coşan | Hürriyet